Ticari hayatta büyümenin en temel kurallarından biri, müşterilerinize güvenmek ve onlara esnek ödeme koşulları sunmaktır. "Vadeli satış" olarak da bilinen bu yöntem, satış hacminizi ve pazar payınızı artırmanın en etkili yoludur. Ancak bu güven, beraberinde ciddi bir riski de getirir: Alacakların tahsil edilememesi riski. Müşterilerinizden birinin iflas etmesi, konkordato ilan etmesi veya basitçe faturasını ödememesi, şirketinizin en sağlıklı nakit akışını bile bir anda bozabilir, kârlılığınızı eritebilir ve hatta işletmenizin geleceğini tehlikeye atabilir. İşte Ticari Alacak Sigortası, bu noktada devreye girerek, bilançonuzdaki en büyük ve en kırılgan varlıklardan biri olan "ticari alacaklarınızı" profesyonel bir şekilde yöneten ve güvence altına alan stratejik bir finansal araçtır.

Alacak Sigortası Nedir ve Bir İşletme İçin Nasıl Çalışır?

Ticari Alacak Sigortası, en basit tanımıyla, bir işletmenin yurt içi ve yurt dışı pazarlarda yaptığı vadeli satışlardan doğan alacaklarını, alıcı firmanın iflas, tasfiye, konkordato gibi hukuki durumları veya borcunu ticari olarak ödeyememesi riskine karşı koruyan bir güvence sistemidir. Ancak bu sigortanın işlevi, sadece hasar anında tazminat ödemekten çok daha geniştir. Modern bir alacak sigortası poliçesi, şirketiniz için üç temel ve hayati fonksiyonu yerine getirir:

• Risk Önleme ve Yönetimi (Kredi Analizi): Sigorta şirketi, sizin satış yaptığınız veya yapmayı planladığınız müşterilerinizin (alıcılarınızın) finansal durumunu ve kredi limitlerini sürekli olarak analiz eder. Bu sayede, riskli veya ödeme kapasitesi düşük firmalara büyük montanlı satışlar yapmanızı önleyerek sizi proaktif olarak korur.

• Tahsilat Yönetimi: Vadesi geçmiş ancak henüz hukuki olarak batmamış alacaklarınız için, sigorta şirketinin uzman hukuk ve tahsilat ekipleri devreye girerek, sizin adınıza tahsilat sürecini profesyonel bir şekilde yönetebilir. Bu, sizin kendi kaynaklarınızı ve zamanınızı bu yıpratıcı sürece harcamanızı önler.

• Tazminat Ödemesi: Tüm bu önlem ve süreçlere rağmen alacağın tahsil edilememesi durumunda (alıcının iflası veya kanıtlanmış aciz hali), sigorta şirketi devreye girer ve poliçenizde belirtilen limit ve oranlar dahilinde alacağınızın büyük bir kısmını (genellikle %90'a kadar) size tazminat olarak öder.

KOBİ'lere Özel Çözüm: Devlet Destekli Alacak Sigortası

Türkiye ekonomisinin bel kemiği olan KOBİ'lerin, büyük firmalara kıyasla tahsilat risklerine karşı daha kırılgan olduğu bir gerçektir. Bu nedenle, KOBİ'lerin de bu modern risk yönetimi aracından faydalanabilmesi için "Devlet Destekli Alacak Sigortası Sistemi" kurulmuştur. Bu sistem, belirli ciro ve bilanço kriterlerini karşılayan KOBİ'lerin, çok daha uygun primlerle ve standartlaştırılmış koşullarla alacak sigortası güvencesine sahip olmasını hedefler. Oğul Sigorta aracılığıyla, şirketinizin bu sisteme uygun olup olmadığını kolayca öğrenebilir ve devletin sunduğu bu önemli finansal destekten yararlanarak, büyük kurumsal firmalar gibi alacaklarınızı güvenle yönetebilirsiniz.

Yurt İçi ve İhracat Alacak Sigortası: Kapsam Alanları

Alacak sigortası, işletmenizin faaliyet gösterdiği pazarlara göre iki ana kategoriye ayrılır:

• Yurt İçi Ticari Alacak Sigortası: Türkiye sınırları içinde, farklı şehirlerdeki müşterilerinize yaptığınız vadeli satışları güvence altına alır. Ülke içindeki ekonomik dalgalanmalar, sektörel krizler veya bir müşterinizin iflası gibi durumlara karşı nakit akışınızı korur.

• İhracat Alacak Sigortası: Bu, uluslararası pazarlarda çalışan işletmeler için hayati bir güvencedir. Sadece alıcı firmanın ticari risklerini (iflas, ödememe) değil, aynı zamanda faaliyet gösterdiği ülkenin politik risklerini de (savaş, iç karışıklık, ithalat yasakları, döviz transferi yasağı vb.) güvence altına alır. Bu sayede, daha önce riskli bulduğunuz yeni pazarlara güvenle ihracat yapmanıza ve şirketinizi küresel ölçekte büyütmenize olanak tanır.

Hasar Süreci: Alacak Tahsil Edilemediğinde Ne Yapmalı?

Vadeli bir faturanızın vadesi geçtiğinde ve alıcıdan ödeme alamadığınızda, süreç genellikle şu şekilde işler: Öncelikle, alıcınızla kendi standart iletişim kanallarınızla görüşerek durumu çözmeye çalışırsınız. Belirli bir gecikme süresi (örneğin 60-90 gün) sonunda hala ödeme alınamamışsa, durum Oğul Sigorta'ya veya doğrudan sigorta şirketine bildirilir. Bu aşamada, satış işlemini kanıtlayan tüm belgelerin (faturalar, sevk irsaliyeleri, sözleşmeler, e-posta yazışmaları vb.) eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekir. Bildiriminizin ardından sigorta şirketi, ya kendi tahsilat sürecini başlatır ya da alıcının iflas gibi hukuki bir durumu varsa, hasar dosyasını açar. İflasın kesinleşmesi veya alacağın tahsil edilemeyeceğinin hukuken kanıtlanması sonrası, bekleme süresinin sonunda tazminatınız hesaplanır ve en geç 30 gün içinde şirketinize ödenir. Bu süreç, tek bir büyük alacağın, tüm şirketinizin finansal geleceğini tehdit etmesinin önüne geçer.