Modern tarımın kalbi olan seralar, sadece birer tarım alanı değil, aynı zamanda teknoloji, emek ve ciddi sermaye gerektiren birer üretim tesisidir. Kontrollü iklim koşullarında yıl boyunca yüksek verimli ve kaliteli üretim yapma imkanı sunan bu değerli yatırımlar, ne yazık ki doğanın en yıkıcı güçlerine karşı son derece hassastır. Şiddetli bir fırtına, beklenmedik bir dolu yağışı veya kışın yağan yoğun karın ağırlığı, dakikalar içinde milyonlarca liralık bir yatırımı ve ayların emeğini yok edebilir. İşte Devlet Destekli Sera Sigortası, bu noktada devreye girerek, modern üreticinin en büyük yatırımını ve gelir kaynağını doğal afetlere karşı koruma altına alan en kritik güvencedir.
Devlet Destekli Sera Sigortası ve ÖKS'nin (Örtü Altı Kayıt Sistemi) Rolü
Sera sigortası, Türkiye'de Devlet Destekli Tarım Sigortası (TARSİM) sistemi kapsamında sunulan en önemli güvencelerden biridir. Bu sistemin en büyük avantajı, ödeyeceğiniz toplam sigorta priminin %50'sinin Devlet tarafından hibe olarak karşılanmasıdır. Bu önemli destek, yüksek yatırım maliyetleri olan seracılıkta, sigortayı tüm üreticiler için ulaşılabilir kılar. Ancak bu devlet desteğinden faydalanabilmek ve poliçenizi yaptırabilmek için ilk ve en temel şart, seranızın Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Örtü Altı Kayıt Sistemi'ne (ÖKS) güncel olarak kayıtlı olmasıdır. Tıpkı açık alan tarımında Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) olduğu gibi, örtü altı üretiminin temeli de ÖKS'dir. Bu sisteme kayıtlı olmayan bir seranın, devlet destekli sigortadan yararlanması mümkün değildir.
Kapsamdaki Riskler: Sera Yapısı ve Bitkisel Ürünler İçin Güvenceler
Sera sigortasının en önemli özelliği, çift yönlü bir koruma sağlamasıdır: Hem seranın kendisini (yapıyı) hem de içinde yetişen ürünü (mahsulü) güvence altına alır. Sera Yapısı İçin Teminatlar: Poliçe, öncelikle seranızın fiziksel varlığını korur. Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını gibi risklerin, seranızın cam veya plastik örtüsünde, iskeletinde (konstrüksiyon) ve teknik donanımında yaratacağı hasarları karşılar. Bu riskler arasında en kritik olanlardan biri de kar ağırlığıdır. Yoğun kar yağışı sonrası çatıda biriken karın yarattığı basınçla konstrüksiyonun çökmesi veya deforme olması riski, özellikle kış aylarında üretim yapan seralar için hayati bir güvencedir. İçindeki Ürünler İçin Teminatlar: Sera yapısının, poliçe kapsamındaki bu risklerden biri nedeniyle hasar görmesi sonucu, seranın içinde bulunan bitkisel ürünlerin de (fide, sebze, meyve, süs bitkisi vb.) zarar görmesi durumunda, bu ürünlerin uğradığı miktar ve kalite kaybı da sigorta tarafından tazmin edilir. Örneğin, seranızın örtüsü bir fırtınada yırtıldığında, içerideki hassas bitkilerin soğuktan veya yağmurdan zarar görmesi de bu kapsamda değerlendirilir.
Başvuru Süreci ve Sera Tipi Farklılıkları
Sera sigortası başvurusu, güncel ÖKS belgeniz ve işletme bilgilerinizle Oğul Sigorta gibi yetkili acenteler aracılığıyla kolayca yapılabilir. Başvuru sırasında, seranızın yapısal özelliklerini doğru bir şekilde beyan etmeniz, priminizin ve teminatlarınızın doğru hesaplanması için çok önemlidir. Poliçe primi belirlenirken, seranın bulunduğu coğrafi bölgenin risk durumunun yanı sıra, yapının tipi de dikkate alınır. Örneğin, cam seralar dolu riskine karşı daha dayanıklı olabilirken, plastik örtülü tünel seralar fırtına ve yırtılma riskine daha açıktır. Benzer şekilde, demir-çelik gibi daha sağlam malzemelerden yapılmış modern-yüksek tünel seralar ile ahşap veya daha basit malzemelerden yapılmış seraların risk primleri de farklılık gösterir. Sigorta primi, bu yapısal farklılıklara ve içindeki ürünün değerine göre titizlikle hesaplanır.
Hasar Anında Süreç: Seranız Zarar Gördüğünde Ne Yapmalısınız?
Yatırımınız olan seranız bir doğal afetten etkilendiğinde, sakin kalarak doğru adımları izlemeniz, zararınızın doğru ve zamanında karşılanması için hayati önem taşır.
Anında İhbar: Hasar oluştuktan sonra, en kısa sürede (genellikle 24 saat içinde) vakit kaybetmeden durumu Oğul Sigorta'ya veya doğrudan TARSİM'e bildirmeniz gerekir.
Eksper Atanması: İhbarınızın ardından, TARSİM tarafından görevlendirilen, konusunda uzman ve bağımsız eksperler dosyanıza atanır. Hasarınızın boyutuna göre, seranızın yapısal hasarını değerlendirecek bir inşaat veya makine mühendisi eksper ile içindeki ürün kaybını hesaplayacak bir ziraat mühendisi eksper aynı anda görevlendirilebilir.
Hasar Tespiti ve Raporlama: Eksperler, seranıza gelerek yerinde inceleme yapar. Yapıdaki hasarın boyutunu, onarım veya yeniden yapım maliyetini ve içindeki ürünün uğradığı verim veya kalite kaybını detaylı bir şekilde tespit ederek resmi bir "eksper raporu" hazırlarlar.
Tazminatın Ödenmesi: Eksperlerin hazırladığı bu rapor TARSİM'e ulaştıktan ve onaylandıktan sonra, hesaplanan tazminat tutarı en geç 30 gün içinde doğrudan banka hesabınıza yatırılır. Bu süreç, işletmenizin en kısa sürede yeniden faaliyete geçmesi ve üretiminizin devamlılığı için en büyük güvencedir.
