Arıcılık, doğanın dengesini koruyan en kutsal mesleklerden biri olmasının yanı sıra, risklere en açık üretim modelidir. Özellikle gezginci arıcılık yapan üreticilerimiz için, kovanları bir yayladan diğerine taşımak, binbir emekle kurulan kolonileri vahşi doğanın ortasında konaklatmak büyük bir cesaret işidir. Bir gece ansızın bastıran sel suları, yaylada kovanları parçalayan bir ayı saldırısı veya nakliye sırasında kamyonun devrilmesi; bir arıcının tüm sermayesini ve o yılki bal beklentisini dakikalar içinde yok edebilir. İşte Devlet Destekli Arıcılık Sigortası (TARSİM), arı üreticilerinin doğa koşulları ve dışsal tehditler karşısında çaresiz kalmaması için geliştirilmiş, primin yarısının devlet tarafından karşılandığı hayati bir güvence sistemidir.
Arıcılık Sigortası Nedir ve Neden Yaptırılmalıdır?
Bu sigorta, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Arıcılık Kayıt Sistemi'ne (AKS) kayıtlı olan, plakalı ve modern kovanlarda yapılan üretimi güvence altına alır. Sistemin en büyük avantajı, %50 Devlet Prim Desteğidir. Yani siz kovanlarınızı sigortalatırken hesaplanan primin sadece yarısını ödersiniz, kalan yarısını devlet hibe olarak karşılar. Sigorta, sadece boş kovanı (tahtayı) değil, içindeki canlı arı kolonisini ve üretim materyalini de kapsar. Arıcılık faaliyetinin sürdürülebilirliği için bu sigorta bir lüks değil, özellikle iklim değişikliğinin getirdiği ani fırtına ve sel risklerine karşı bir zorunluluktur.
Teminat Kapsamı: Ayı Saldırısından Nakliye Kazasına
Arıcılık Sigortası'nın kapsamı, arıcının sahada karşılaştığı en temel korkulara çözüm üretir. Poliçenin standart teminatları arasında; fırtına, hortum, şiddetli yağış, sel ve su baskını, heyelan, deprem, yangın, taşıt çarpması ve nakliye kazaları yer alır. Özellikle gezginci arıcılar için hayati önem taşıyan "Nakliye Teminatı", kovanların yer değiştirmesi sırasında (araç üstünde) meydana gelebilecek çarpma, devrilme ve yanma risklerini kapsar. Ayrıca, dağlık ve ormanlık alanlarda konaklayan arıcıların en büyük kâbusu olan "Vahşi Hayvan Saldırısı" (özellikle ayı ve domuz saldırıları) da poliçe kapsamında kovanların parçalanması ve koloninin sönmesi riskine karşı güvence altındadır.
Kimler Yararlanabilir? AKS Kaydı ve Plaka Zorunluluğu
Devlet destekli bu sigortadan yararlanabilmek için arıcının Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS) kaydının güncel olması ve kovanların üzerinde okunaklı kovan plakalarının bulunması şarttır. TARSİM, poliçe düzenlerken arıcının beyanını değil, AKS sistemindeki kovan sayısını esas alır. Bu nedenle sigorta öncesinde İl/İlçe Tarım Müdürlüklerinde kovan tespitlerinizi yaptırmanız ve kayıtlarınızı güncellemeniz gerekir. Eski, plakası olmayan veya "kara kovan" tabir edilen ilkel kovanlar genellikle kapsam dışındadır veya risk kabulü zordur. Modern, fenni ve plakalı kovanlar tam güvence altına alınır.
Hasar Anında Süreç: Hızlı İhbar ve Tespit
Bir sel baskını, fırtına veya ayı saldırısı yaşandığında, tazminat alabilmek için en kritik kural 24 saat içinde ihbar yapılmasıdır. Olayın öğrenildiği andan itibaren TARSİM Çağrı Merkezi'ne veya Oğul Sigorta'ya bildirimde bulunulmalıdır. İhbarın ardından TARSİM eksperleri, arıların konakladığı mevkiye (meraya/yaylaya) gelerek hasar tespiti yapar. Vahşi hayvan saldırılarında kovan parçalarının ve izlerin görülmesi, sel hasarlarında sürüklenen kovanların tespiti önemlidir. Nakliye kazalarında ise trafik tutanağı gereklidir. Yapılan inceleme sonucunda belirlenen hasar bedeli, muafiyetler düşüldükten sonra en geç 30 gün içinde üreticinin hesabına yatırılır.