Modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan asansörler, her gün milyonlarca insanı sessizce ve güvenle katlar arasında taşır. Ancak bu konforlu dikey yolculuk, hem binaların yöneticileri hem de bu karmaşık makinelerin bakımını üstlenen profesyonel firmalar için devasa bir sorumluluğu da beraberinde getirir. Beklenmedik bir mekanik arıza, bir montaj hatası veya basit bir ihmal sonucu meydana gelebilecek bir kaza, sadece can kayıpları ve yaralanmalarla sonuçlanmakla kalmaz, aynı zamanda tarafları milyonlarca liralık tazminat davalarıyla karşı karşıya bırakabilir. İşte Asansör Kazalarında Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk Sigortası, bu öngörülemez ve potansiyel olarak yıkıcı riskler karşısında, hem bina yönetimlerini hem de asansör firmalarını koruyan en önemli hukuki ve finansal kalkan görevini görür.
Asansör Sorumluluk Sigortası Nedir ve Neden Bir İhtiyaçtır?
Asansör Sorumluluk Sigortası, bir binada veya tesiste bulunan asansörlerin kullanımı sırasında meydana gelebilecek bir kaza sonucu, asansörü kullanan veya kazadan etkilenen üçüncü şahısların (kat malikleri, kiracılar, misafirler, personel vb.) uğrayacağı bedeni (vefat, sakatlanma, yaralanma) ve maddi zararlar nedeniyle, sigortalıya (bina yönetimi veya asansör bakım firmasına) yöneltilebilecek yasal tazminat taleplerini güvence altına alan bir sorumluluk poliçesidir. Bu sigorta, bazı belediyeler veya kurumlar tarafından ruhsat için zorunlu tutulabilse de, asıl gerekliliği taşıdığı devasa riskten kaynaklanır. Tek bir kaza, bir apartman veya sitenin yıllık bütçesini aşan tazminat yükümlülükleri doğurabilir veya bir asansör firmasının iflasına neden olabilir. Bu nedenle, yasal bir zorunluluk olmasa bile, fiili olarak ticari bir zorunluluk ve akıllı bir risk yönetimi aracıdır.
Hukuki Sorumluluk Zinciri: Yönetici ve Bakım Firmasının "Müteselsil Sorumluluğu"
Bir asansör kazası sonrası hukuki süreç başladığında, genellikle tek bir sorumlu aranmaz. Türk Borçlar Kanunu ve Yargıtay kararları uyarınca, bu konuda bir "sorumluluk zinciri" olduğu kabul edilir ve genellikle hem binanın genel güvenliğinden sorumlu olan bina yönetimi hem de asansörün teknik işleyişinden ve bakımından sorumlu olan sözleşmeli bakım firması birlikte sorumlu tutulur. Hukukta bu duruma "müteselsil sorumluluk" (zincirleme veya birlikte sorumluluk) denir. Bu, zarar gören kişinin, zararının tamamını taraflardan sadece birinden veya her ikisinden birden talep edebileceği anlamına gelir. Yani, kaza bakım hatasından kaynaklansa bile, davacı taraf bina yönetimini de dava edebilir. İşte bu nedenle, Asansör Sorumluluk Sigortası hem bina ve site yönetimleri için hem de asansör montaj ve bakım hizmeti veren profesyonel firmalar için ayrı ayrı hayati önem taşır.
Teminatın Kapsamı: Tazminat Talepleri ve Hukuki Savunma Masrafları
Bu poliçe, bir kaza sonrası ortaya çıkabilecek iki ana maliyet kalemini karşılamak üzere tasarlanmıştır. Bunlardan ilki, kaza sonucu yaralanan veya vefat eden kişilerin ve ailelerinin talep edeceği tazminat ödemeleridir. Bu ödemeler, sadece tedavi masraflarını değil, aynı zamanda kişinin çalışamadığı süre boyunca uğradığı gelir kaybını, kalıcı bir sakatlık durumu varsa iş gücü kaybı tazminatını ve mahkemenin hükmedebileceği yüksek tutarlı manevi tazminatları da içerir. Poliçenin ikinci ve en az ilki kadar önemli olan teminatı ise, hukuki savunma masraflarıdır. Bir sorumluluk davası açıldığı andan itibaren, sizi savunacak olan avukatların ücretleri, mahkeme harçları, bilirkişi raporu masrafları ve diğer tüm yasal giderler, davanın sonucu ne olursa olsun (haklı bulunsanız bile) poliçe tarafından karşılanır. Bu, bir şirketin veya apartman yönetiminin, uzun ve yıpratıcı bir dava sürecinde nakit akışının bozulmasını önler. Bu noktada, bu sigortayı "Asansör Makine Kırılması Sigortası" ile karıştırmamak gerekir. Makine Kırılması Sigortası, asansörün motoru veya panosu gibi parçalarının onarım masrafını karşılar. Asansör Sorumluluk Sigortası ise, o arıza nedeniyle birine bir şey olması durumunda doğan tazminatları karşılar.
Risk Değerlendirmesi ve Hasar Anında Süreç Yönetimi
Asansör Sorumluluk Sigortası'nın primi belirlenirken, sigortalanacak asansörün risk profili detaylı olarak incelenir. Asansörün yaşı, markası, tipi (hidrolik/elektrikli), taşıma kapasitesi, hizmet verdiği kat sayısı, bulunduğu binanın kullanım amacı (konut/iş merkezi/hastane) ve en önemlisi, yasal olarak zorunlu olan periyodik bakım ve muayenelerinin (yeşil/kırmızı etiket durumu) düzenli olarak yapılıp yapılmadığı gibi faktörler, primin belirlenmesindeki en önemli kriterlerdir.
Bir hasar anında ise, derhal acil durum ekiplerine haber verilmeli ve olay yeri güvene alınmalıdır. Vakit kaybetmeden Oğul Sigorta'ya yapılan hasar ihbarı sonrası, sigorta şirketi sürece dahil olur. Bir dava süreci başladığında ise, sigorta şirketinin hukuk departmanı ve anlaşmalı uzman avukatları devreye girer. Bu noktadan itibaren, karmaşık ve stresli hukuki süreci sizin adınıza onlar yönetir. Bu, sizin sadece kendi işinize veya yönetim faaliyetlerinize odaklanmanızı sağlarken, en büyük kriz anında arkanızda profesyonel bir gücün olduğunu bilmenin huzurunu sunar.
